ლექსიკონის შესახებ
ინგლისურ-ქართული სამხედრო ლექსიკონის სიტყვანი საქართველოს თავდაცვის სამინისტროს დაკვეთით შესრულდა ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ლექსიკოგრაფიის ცენტრში, თავდაცვის ეროვნული აკადემიის სპეციალისტებთან მჭიდრო თანამშრომლობით. ლექსიკონში შეტანილია თანამედროვე ამერიკული, ბრიტანული და საერთაშორისო საბაზო 9 400 ტერმინი ისეთი სფეროებიდან, როგორიცაა: ტაქტიკა, ოპერაციები, მანევრები, წვრთნები, შენაერთები, პერსონალი, წოდებები, ტრანსპორტი, იარაღი, აღჭურვილობა, ლოგისტიკა და სხვა. ლექსიკონში სამხედრო ტერმინებთან ერთად წარმოდგენილია საავიაციო, საზღვაო, რადიო, ტექნიკური, კარტოგრაფიული, აგრეთვე სამხედრო-პოლიტიკური და ნატოსთან დაკავშირებული ტერმინები.

ლექსიკონში ასახულია რიგი სამხედრო-ისტორიული ტერმინებისა, იმ პირთათვის, რომლებსაც სამხედრო ლიტერატურასთან უწევთ მუშაობა. ლექსიკონში შეტანილია სამხედრო სასაუბრო და სლენგური სიტყვები და გამოთქმები იმ სამხედრო მოსამსახურეებისათვის, რომელთაც უცხოელ კოლეგებთან უხდებათ ურთიერთობა სხვადასხვა საერთაშორისო სამშვიდობო თუ სამხედრო ოპერაციებში მონაწილეობისას. ლექსიკონში შესულია სამხედრო სფეროში ყველაზე გავრცელებული აბრევიატურები.

აღსანიშნავია, რომ ინგლისურ სიტყვებს და შესიტყვებებს დართული აქვს ტრანსკრიფციები, რაც მათ სწორად წარმოთქმას შეუწყობს ხელს.

ინგლისურ-ქართულ სამხედრო ლექსიკონზე მუშაობამ დაგვანახა, რომ ქართული ჯარის ფორმირების კვალდაკვალ იქმნება და ყალიბდება თანამედროვე ქართული სამხედრო ტერმინოლოგია. ამიტომ, ხშირ შემთხვევაში ინგლისურ ტერმინს ქართული ეკვივალენტის მითითების პარალელურად დართული აქვს ტერმინის განმარტება, რაც გააადვილებს როგორც მის სწორ გაგება-ინტერპრეტაციას, ასევე სწორად დამკვიდრებასაც სამხედრო წრეებში. ხშირ შემთხვევაში სიტყვა-სტატიებში მოცემულია საილუსტრაციო მასალა, ამა თუ იმ ტერმინის ხმარების შემთხვევები სხვადასხვა კონტექსტში, რაც, ერთის მხრივ უზრუნველყოფს ტერმინის პრაქტიკაში სწორად გამოყენებას, მეორეს მხრივ კი ხელს შეუწყობს და გააადვილებს სამხედრო ლიტერატურის თარგმნას.

ლექსიკონს დართული აქვს აბრევიატურების ინდექსი, აგრეთვე სამხედრო წოდებების, ძირითად საზომ ერთეულთა და დროის აღრიცხვის დანართები.

არსებობს ლექსიკონს ელექტრონული ვერსია, რომელიც ამ ტიპის პირველი ელექტრონული ლექსიკონია საქართველოში.

გვინდა მადლიერებით მოვიხსენიოთ თავდაცვის სამინისტროს მიერ ჩვენთან სათანამშრომლოდ მოვლენილი სპეციალისტები, რომლებმაც მნიშვნელოვანი წვლილი შეიტანეს ლექსიკონზე მუშაობის ყველა ეტაპზე: კაპიტანი გიორგი ყალიჩავა, კაპიტანი კახა ჭაფოძე (თავდაცვის ეროვნული აკადემია), დოქტრინების შემუშავების სამმართველოს მთარგმნელები, ქალბატონები: თამარ კირვალიძე და მანანა სეხნიაშვილი (თავდაცვის ეროვნული აკადემია), დოქტორი რობერტ ხაჩიძე (სახელმწიფო სამხედრო სამეცნიერო-ტექნიკური ცენტრი "დელტა"); ასევე დიდი მადლობა გვინდა გადავუხადოთ ბატონ მამუკა ხერხეულიძეს (საქართველოს თავდაცვის სამინისტრო) და მაიორ მალხაზ მაკარაძეს (თავდაცვის ეროვნული აკადემია), უდიდესი ხელშეწყობისათვის ლექსიკონის პროექტზე მუშაობის მთელ პერიოდში.

ლექსიკონის შემდგენლები მადლიერებით მიიღებენ ყველა საქმიან შენიშვნას თუ წინადადებას წინამდებარე ინგლისურ-ქართულ სამხედრო ლექსიკონთან დაკავშირებით.

შემდგენლები: თინათინ მარგალიტაძე (რედაქტორი), გიორგი მელაძე, გელა ხუნდაძე

კონსულტანტები: გიორგი ყალიჩავა (თავდაცვის ეროვნული აკადემია), რობერტ ხაჩიძე (სახელმწიფო სამხედრო სამეცნიერო-ტექნიკური ცენტრი "დელტა")

ასისტენტები: მაია დავლიანიძე, სოფიო დარასელია

ვებ დიზაინი და პროგრამირება: გიორგი ქერეჭაშვილი

ლექსიკოგრაფიული წყაროები

  1. Dictionary of Military Terms. R. Bowyer, 2007
  2. FM 101-5-1, Operational Terms and Graphics
  3. Dictionary of Military Terms. T.N. Dupuy, 2003
  4. Dictionary of Military Terms and Phrases. W.L. Priest, 2000
  5. Oxford English Dictionary, second edition on CD-ROM. Version 3.1
  6. Webster’s Third New International Dictionary of the English Language (unabridged). Springfield, Mass., USA, 1981
  7. Dictionary of Aviation (second edition) D. Crocker, 2005
  8. ივ. შაიშმელაშვილი, სამხედრო ტერმინოლოგია. "განათლება", თბილისი, 1987
  9. ვ. ბარათაშვილი, საზღვაო ტერმინოლოგია. "განათლება", თბილისი, 1985
  10. ტექნიკური ტერმინოლოგია. "მეცნიერება", თბილისი, 1977
  11. ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, I-XI ტტ. საქართველოს მეცნიერებათა აკადემიის გამომცემლობა, თბილისი, 1975-1987
  12. ინგლისურ-ქართული ლექსიკონი (A – O ტომები). გამომცემელი თ. მარგალიტაძე, თბილისი, 1995-2007
  13. რუსულ-ქართული ლექსიკონი (ერთტომეული). "საბჭოთა საქართველო", თბილისი, 1983
  14. მ. ჭაბაშვილი, უცხო სიტყვათა ლექსიკონი. "განათლება", თბილისი, 1989
  15. ვ. თოფურია, ი. გიგინეიშვილი, ქართული ენის ორთოგრაფიული ლექსიკონი, მეორე შევსებული გამოცემა. "განათლება", თბილისი, 1998
  16. კავშირგაბმულობის ტერმინოლოგია. "განათლება". თბილისი. 1981
  17. რადიოტექნიკის ტერმინოლოგია (რუსულ-ქართული და ქართულ-რუსული) "მეცნიერება". თბილისი. 1981
  18. Военный энциклопедический словарь. Москва. Военное издательство. 1983
  19. Англо-русский военный словарь, т. I-II. ВОЕНИЗДАТ, Москва, 1987
  20. Англо-русский словарь миротворческих сил НАТО, DCAF, 2003
  21. Фаворов П., Англо-русский военно-морской словарь, т. I-II
  22. Русско-английский военно-технический словарь. ВОЕНИЗДАТ, Москва, 1975
  23. Большой англо-русский словарь (под общим руководством доктора филологических наук, профессора И.Р. Гальперина), т. I-II. "Русский язык", Москва, 1987
  24. Дополнение к Большому англо-русскому словарю. "Русский язык", Москва, 1980
  25. Англо-русский политехнический словарь (под ред. А.Е. Чернухина). "Советская энциклопедия", Москва, 1971
  26. Новый Большой англо-русский словарь (под общим руководством академика Ю.Д. Апресяня), т. I-III. "Русский язы", Москва, 2000.
ინტერნეტ-წყაროები
  1. Military Dictionary [https://www.answers.com]
  2. U.S. Military Glossary [http://usmilitary.about.com/od/theorderlyroom/l/blglossary.htm]
  3. NATO Handbook [http://www.nato.int/docu/handbook/2001/index.htm]
  4. Acronyms, Initialisms, Alphabetisms and other Abbreviations [http://www.all-acronyms.com]
  5. Уголок неба. Большая авиационная энциклопедия [http://www.airwar.ru/main.html]
  6. The point. Все о войне. Все для войны. Армия, военная техника, оружие, экипировка, боеприпасы [http://www.pointclub.ru].